©: Hendrik van Kampen

Vlakbij 2e Exloërmond ligt het wegdorpje Exloërveen. De geschiedenis van dit dorp gaat terug tot in de zeventiende eeuw. Een langgerekte zandrug ten oosten van de Hondsrug en het Achterste Diep strekte zich langs het veen uit tot aan Zuidlaarderveen. Vanaf deze dijk werd op kleine schaal het veen ontgonnen en de eerste bewoners, voornamelijk veenarbeiders en boeren, vestigden zich hier.

Het afgegraven gebied werd geschikt gemaakt voor de landbouw en er verrezen grote boerderijen langs de weg. Langzaam ontwikkelde Exloërveen zich van een randveenontginningsdorp tot agrarisch dorp met veenkoloniale akkerbouw.

Halverwege de negentiende eeuw telde het dorp ruim 120 inwoners. Na 1850 breidde Exloërveen zich verder uit zodat begin twintigste eeuw het inwoneraantal al meer dan verdubbeld was. Maar door de ontwikkeling van 1e Exloërmond en vooral van 2e Exloërmond nam het aantal bewoners langzaam weer af. Na de Tweede Wereldoorlog stopte de turfhandel, was sprake van schaalvergroting in de agrarische sector. De werkgelegenheid in Exloërveen en omgeving daalde en veel veenbewoners namen de wijk naar andere gebieden.

Exloërveen heeft nog altijd een agrarisch karakter. Het dorp heeft geen eigen voorzieningen en is aangewezen op grotere plaatsen als Exloo en 2e Exloërmond. De bebouwing van Exloërveen loopt in het noorden door in die van Buinerveen. Voorheen lag hier het buurschap Exloërmoeras, bij 1e Exloërmond, maar tegenwoordig wordt met de naam Het Moeras alleen nog de streek aangeduid waar nog wat verspreide lintbebouwing is. Oostelijk van het dorp liggen de Noorderboerplaatsen, een groot landbouwgebied dat wordt doorsneden door kleine verbindingskanalen.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Hendrik van Kampen