©: Hendrik van Kampen

Het esdorp Midlaren ligt tussen Zuidlaren en Noordlaren, aan het Zuidlaardermeer.

Langs de oever van het meer liggen drie recreatieparken met jachthavens. Zuidoostelijk van Midlaren loopt de oude waterweg Plankensloot vanaf het meer richting de Groningerstraat. Aan het eind van de Plankensloot stond jarenlang een café, nu is er een restaurant. Langs het water stonden vanaf 1645 diverse molens, waaronder een houtzaagmolen en olie- en korenmolens.

Midlaren is ontstaan in de vroege middeleeuwen en werd in documenten uit 1298 Middelare genoemd. Oorspronkelijk was het een klein dorp van boeren, ambachtslieden en landarbeiders. Aan het begin van de zeventiende eeuw telde het dorp zeven boerderijen en twee kleine driehoekige brinken. Buiten het dorp aan het water lag destijds al de buitenplaats Meerwijck. Huize Meerwijck is in 1945 afgebrand. Wat overbleef was het park dat nu een toeristische bestemming heeft.

Omdat de provinciegrens vlakbij Midlaren liep, werd er tol geheven. In 1860 bouwde men speciaal daarvoor en klein stenen tolhuisje met een typerende vooruitspringende kamer. Rond 1948 werden de tolgelden afgeschaft en is het huisje verplaatst naar het Openlucht Museum in Arnhem. Van de twee brinken is weinig over.

Wel staan aan de Groningerstraat nog een aantal fraaie negentiende-eeuwse boerderijen.

Na de Tweede Wereldoorlog breidde het dorp uit langs de Tolweg en de Groningerstraat.

Desondanks is Midlaren in de loop van de vorige eeuw veel voorzieningen kwijtgeraakt, waaronder de basisschool en het grootste deel van de middenstand.

Nabij de Schutsweg staan de hunebedden D3 en D4 ingeklemd tussen twee kleine boerderijwoningen. Deze hunebedden zijn nog vrij compleet, maar wel vervallen. De stenen zijn nog niet in hun oorspronkelijke opstelling herplaatst. Met name de ligging van D4 is opvallend, omdat er een boerderijtje tegenaan is gebouwd. De boerderijen en de hunebedden zijn gezamenlijk uitgeroepen tot rijksmonument.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Hendrik van Kampen