Nieuwlande - dorp in Drenthe

Nieuwlande


Nieuwlande
©: Hendrik van Kampen

Het dorp Nieuwlande is in de tweede helft van de negentiende eeuw ontstaan, toen veenarbeiders zich vestigden nabij de kruising van de kanalen Oostopgaande en Dwarsgat. In de omgeving van Nieuwlande werden bossen aangeplant ten behoeve van de houtindustrie.

Na de kap van de bossen rond het dorp kon veel grond verkocht worden voor landbouw.

Binnen enkele decennia groeide Nieuwlande met ruim veertig boerderijen. Het waren met name jonge gereformeerde boeren uit Groningen die hier een bestaan opbouwden. Aan de Johannes Poststraat en de Brugstraat staan nog enkele boerderijen uit die periode. Na de Tweede Wereldoorlog zijn de twee kanalen grotendeels gedempt. Waar het Dwarsgat stroomde ligt nu de Brugstraat.

Omstreeks 1895 werd in Nieuwlande een houten kapel gebouwd voor de hervormde gemeente. Na twintig jaar is deze vervangen door de stenen Bethelkerk aan de Brugstraat en in 1964 werd deze weer vervangen door het huidige kerkgebouw. Rond 1914 kreeg het dorp ook een gereformeerde kerk aan de Johannes Poststraat en een kerk van de Vergadering van Gelovigen aan de Akkerstraat. Het dorp telt tegenwoordig twee basisscholen, een christelijke en een openbare.

Nieuwlande hoorde enige tijd bij maar liefst vijf verschillende gemeentes. De dorpskern lag in Oosterhesselen, het buitengebied behoorde tot Dalen, Coevorden, Hoogeveen en Gramsbergen (Overijssel). Bij de gemeentelijke herindeling van 1998 is daarom besloten Nieuwlande tot Hoogeveen te rekenen.

Een ingemetselde Yad Vashem-oorkonde en twee oorlogsmonumenten bij het kruispunt Brugstraat-Oostopgaande herinneren aan de bijzondere rol die het dorp speelde in de Tweede Wereldoorlog. Nieuwlande was de woonplaats van Johannes Post, de landbouwer die een van de belangrijkste verzetsmannen van Nederland werd. Door de afgelegen ligging van het dorp en de inzet van Post en de inwoners van Nieuwlande, hebben tientallen joden de oorlog kunnen overleven. Het dorp is hiervoor in 1985 beloond met de Yad Vashem-onderscheiding, een verklaring van de staat Israël dat de inwoners ‘Rechtvaardigen onder de Volkeren’ waren.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Hendrik van Kampen
Lees meer