Zuidvelde - dorp in Drenthe
Zuidvelde
Op hoger gelegen zandgronden ten zuiden van Norg, langs de doorgaande weg richting Assen, ligt het esdorp Zuidvelde. Het is in de middeleeuwen gesticht als dochternederzetting van Norg. In een veertiende-eeuwse oorkonde werd het dorp al aangeduid als Zutvelde. Van oudsher waren Zuidvelde en Norg met elkaar verbonden door de Reeweg. Dit was een zandweg over de Norger es, die vooral diende als kerkpad naar de Sint-Margarethakerk in Norg.
Zuidvelde heeft zich voornamelijk in zuidelijke richting uitgebreid, waardoor de oude dorpskern bewaard bleef. De verspreide bebouwing aan weerszijden van de Asserstraat loopt nagenoeg door tot het buurschap Huis ter Heide.
Zuidvelde heeft een zeer grote brink, die beplant is met bomen en begraasd wordt door Drentse heideschapen. In de buurt van de brink en langs de Asserstraat staan een aantal fraaie oude boerderijen. De kern van de hallenhuisboerderij aan de Asserstraat 78 dateert van 1570. Omstreeks 1700 is een schuurtje van kloostermoppen in de woning geplaatst en ingericht als opkamer. De boerderij heeft een bijzonder interieur, met onder meer achttiende-eeuwse schouwen en bedsteden.
Ernaast bevindt zich de informatieboerderij van Natuurmonumenten. Aan de Asserstraat 89 zien we een boerderij uit 1660, aan de Brink 1 en 2 staan boerderijen uit de achttiende eeuw.
De brink en de boerderijen vormen gezamenlijk het beschermde dorpsgezicht van Zuidvelde.
Zuidvelde maakt deel uit van het Norger Esdorpenlandschap. Dit is het uitgestrekte natuurgebied rond Norg in de beekdalen van de beken Slokkert, Groote Diep en Oostervoortse Diep. Zuidvelde grenst aan twee kanten aan het Tonckensbos. In het bos tussen Zuidvelde en Westervelde liggen een veertigtal grafheuvels, die samen met een ongedateerde aarden wal een beschermd archeologisch monument vormen. Het ontginningsbos in de buurt van Huis ter Heide is opgedeeld in rechthoekige percelen en grenst aan de oostzijde aan een groot perceel woeste grond.
Colofon
Bron: Noordboek
