Oudemolen
Oudemolen is een klein esgehucht in het stroomdal van de Drentsche Aa die hier de naam Oudemolensche Diep heeft. De beek vormt de grens tussen de voormalige gemeentes Vries en Anloo, tegenwoordig de gemeentes Tynaarlo en Aa en Hunze. Oudemolen bestaat uit verspreidliggende woonhuizen en boerderijen. Tussen de Hoofdstraat en de spoorlijn Meppel-Groningen grenst het ven Meeuwenplas aan een militair terrein voor munitieopslag. Ten oosten daarvan, tussen de Hoofdstraat en de beek, ligt een klein bosperceel waar enkele grafheuvels zijn aangetroffen.
De naam Oudemolen verwijst naar een oude watermolen die vroeger op de oever van het huidige Oudemolensche Diep stond. Men vermoedt dat deze was gebouwd in 1422 en is afgebroken na 1645. Aan de Molensteeg staat nog de achtkante korenmolen De Zwaluw.
Deze grondzeiler is gebouwd in 1837 ter vervanging van een molen die was omgewaaid. De windmolen heeft een witgeverfde onderbouw en het jaartal 1837 staat in de rietbedekking van de romp. Bij de bouw van De Zwaluw is gebruik gemaakt van onderdelen van een afgebroken molen uit Schipborg.
Aan dezelfde straat staat een beheerboerderij van Staatsbosbeheer. Het beekdal van het Oudemolensche Diep behoort tot het Nationaal beek- en esdorpenlandschap Drentsche Aa. Het afwisselende beekdallandschap bestaat uit bos- en heideterreinen en vooral uit bloemrijke weilanden met veel weide- en watervogels. Vanuit deze boerderij wordt het landschap beheerd.
Aan de Hoofdweg staat de basisschool Meester Croneschool. De school is vernoemd naar Gerhard Crone, die vanaf de bouw van de school in 1880 les gaf in Oudemolen. Crone was zeer betrokken bij het dorp. Hij zorgde in 1896 voor de oprichting van de coöperatieve zuivelfabriek Centrum, waar met handkracht boter werd geproduceerd. Ook zette hij zich in voor verharding van de wegen rond Oudemolen en naburige dorpen. Ter ere van Crone is een granieten bank aan de Hoofdstraat geplaatst en ook de weg tussen de Hoofdstraat en het Oudemolensche Diep draagt zijn naam.
Colofon
Bron: Noordboek
